Το δικαστήριο της Βρέστης (στη Γαλλία) αποφάνθηκε:
Δεν είναι δυνατόν, στο εξώφυλλο του βιβλίου της Ιρέν Φρασόν,
να αναφέρεται καταγγελτικά: «Πόσοι θάνατοι ακόμα»;
Οι γρίφοι δεν βοηθούν την έρευνα.
Λοιπόν, τι γίνεται;
Είναι παραπλανητικό στοιχείο, να επικαλείσαι τους θανάτους
συνανθρώπων, για να περάσεις τις απόψεις σου; Να δείξεις το πόσο πολύ
κινδυνεύουμε;
Δηλαδή η επίκληση του θανάτου, είναι επιστημονικά
αντιδεοντολογική θέση; Ο Εισαγγελέας της έδρας αποφάνθηκε:
«Ναι, γιατί δίνει ισχυρό κίνητρο, στο να συγκινηθεί
μεροληπτικά η κοινή γνώμη. Στο δικαστήριο κρίνεται η επιστήμη κι όχι οι
κοινωνικές εντυπώσεις».
Δηλαδή με ποιο μέσον, εκτός από τον κίνδυνο του θανάτου, θα
ενεργοποιηθεί (μετά 30 χρόνια), η επιστημονική κοινότητα και μαζί της οι
αρμόδιοι ελεγκτικοί μηχανισμοί των φαρμάκων (και των λοιπών επικινδύνων
προϊόντων, που κυκλοφορούν ελευθέρα στο εμπόριο), για να μάθουμε τι ακριβώς
συμβαίνει; Αν πράγματι κινδυνεύουμε;
Οι δικαστές σ’ αυτό το σημείο κομπιάζουν. Δεν έχουν γνώμη.
«Έχει δίκιο η κατηγορούμενη για όσα γράφει», ρωτά ο
πρόεδρος, απευθυνόμενος στους κατηγόρους της.
«Υπάρχουν επίσημες αποδείξεις ενοχής, του υπό κρίση
φαρμάκου», λέει στη συνέχεια, στρεφόμενος προς τους κατηγορούμενους.
Στην αίθουσα του δικαστηρίου επικρατεί σιωπή.
Η πλευρά της πολιτικής αγωγής, ψάχνει στα χαρτιά, το
επιστημονικό της άλλοθι. « Ορίστε, κύριε πρόεδρε. Το υπογράφει ο διακεκριμένος
καθηγητής Ιούνγκ». « Η αναφορά του είναι σαφής. Κατάλληλο φάρμακο»!
«Η αλήθεια υπάρχει», διαμαρτύρεται η πλευρά της υπεράσπισης,
«αλλά οι φαρμακοβιομηχανίες την παρασιωπούν εσκεμμένα. Τα μεγάλα συμφέροντα
δημιουργούν εντυπώσεις. Δεν επικεντρώνονται στο ζουμί του θέματος. Ψάχνουν με
τυπικές υπεκφυγές, να αποφύγουν το καίριο ερώτημα:
Λοιπόν, είναι πράγματι ένοχο το «Mediator»;
Επιτέλους, ζητείται η
αλήθεια!
Στη δίκη αυτή, που συγκλόνισε την κοινή γνώμη της Γαλλίας,
κρίθηκε η αξιοπιστία ενός ολόκληρου συστήματος υγείας. Στο πόσο εύκολα μπορεί
να παρασιωπηθεί επί χρόνια, μια ανθρώπινη τραγωδία. Τα στοιχεία που ενοχοποιούν
το φάρμακο και την ελαφρόμυαλη συνταγογράφισή του, είναι πολλά. Όμως πολλά,
είναι και τα συμφέροντα που διακυβεύονται.
Έτσι με τη λογική του «Πόντιου Πιλάτου», το δικαστήριο
τιμώρησε τον εκδοτικό οίκο «Dialoques»
με 50 ευρώ, σε κάθε πώληση του συγκεκριμένου βιβλίου. «Εμείς εδώ κρίναμε
μόνο το λογότυπο κι όχι την ουσία». Κατέληξε ο πρόεδρος του δικαστηρίου. « Η
αλήθεια είναι αλλού. Στα ερευνητικά κέντρα». Μ’ αύτη τη φράση, έκλεισαν οι
δικαστές το φάκελο της υπόθεσης κι αποσύρθηκαν… Από ‘κει κι ύστερα, το λόγο έχει
η κοινωνία.
Η συγκριμένη δίκη σταθμός, για την γαλλική
φαρμακοβιομηχανία, έγινε τον περασμένο Νοέμβρη στην Βρέστη της Βρετάνης.
Κατηγορούμενη η Ιρέν Φρασόν, πνευμονολόγος του νοσοκομείου της πόλης, διάσημη
πλέον για τον αγώνα της, στην αποκάλυψη μιας φαρμακευτικής απάτης.
Το πολυδιαφημισμένο παρασκεύασμα «Mediator 150 mg.» έγινε
τίτλος βιβλίου. Ενάγουσα προς αυτήν, η θιγμένη φαρμακοβιομηχανία Servier. Το
καμάρι της γαλλικής φαρμακευτικής βιομηχανίας. Με 32.000 υπαλλήλους σ’ όλο τον
κόσμο, μ’ ένα ετήσιο τζίρο που ξεπερνά τα 3 δις. ευρώ.
O συγκεκριμένος φαρμακευτικός κολοσσός, δεν μπόρεσε να
χωνέψει τη λογική μιας γιατρού, να τα βάλει με τα πανίσχυρα «θεριά»,
αμφισβητώντας έμπρακτα, το συγκεκριμένο εμπορικό προϊόν της φαρμακοβιομηχανίας.
Κι όμως η Ιρέν Φρασόν τόλμησε. Έγραψε, το βιβλίο καταπέλτη,
εναντίον της παραπληροφόρησης και των
επίορκων γιατρών που τη στηρίζουν. Η Γαλλία ξύπνησε μονομιάς από το λήθαργο.
Από το περασμένο καλοκαίρι, που κυκλοφόρησε το εν λόγω βιβλίο, οι καρδιοπαθείς
ασθενείς, έβγαλαν ένα βαθύ αναστεναγμό ανακούφισης. Σωθήκαμε! Κινδυνέψαμε από
την άγνοιά μας και από την ευθυνοφοβία των γιατρών.
Από το 1976, το συγκεκριμένο αντιδιαβητικό χάπι σκότωνε,
χωρίς κανείς υπεύθυνος ν’ ανασκουμπωθεί. Να γίνει έστω μια συστηματική έρευνα.
Κανένας δεν τόλμησε να εξετάσει σε βάθος την υπόθεση. Η εταιρία Servier (που
παρήγαγε τα Mediator), με τις πολιτικές και επιστημονικές διασυνδέσεις, είχε
κλείσει για τα καλά τα στόματα στην Γαλλία. Κι όταν η Γαλλία, με την υψηλή
εξειδίκευση τα επιτρέπει, τι να πει ο άλλος κόσμος;
Το βιβλίο λοιπόν της Φρασόν («Mediator 150 mg.»), που
διαβάζεται σαν θρίλερ ανάγνωσμα, είναι ένας λίβελος στο βόλεμα του
ακαδημαϊσμού. Στον ιατρικό εφησυχασμό. Κάθε σελίδα του έχει και μια αποκάλυψη.
Επιφυλάσσει μια έκπληξη. Η συγγραφέας, αναντίρρητα είναι μια ψυχωμένη από
πείσμα επιστήμων.
Έψαξε επίπονα και συστηματικά, για τρία χρόνια με την
ερευνητική της ομάδα, για την αναζήτηση της αλήθειας. Ανακατεύτηκε σε σκοτεινές
υποθέσεις αστυνομικής πλοκής. Κατηγορήθηκε ως άστοχη ερευνήτρια, ως κινδυνολόγος
που παραπληροφορεί. (Παλαιότερα, το 1999, είχε κάνει έρευνες κι απαγορεύτηκε
επίσης ένα άλλο φαρμακευτικό υπερτασικό παρασκεύασμα, η dexfenfluramine).
Για να φτάσουν τώρα λοιπόν στο επιθυμητό τους αποτέλεσμα, η
«ομάδα Φρασόν», δεν αρκέστηκε μόνο στις δικές της προσπάθειες. Δημιούργησαν οι
συνεργάτες της, ένα δίκτυο πληροφοριών σ’ όλη τη Γαλλία, για να μάθουν την πορεία αναλόγων ερευνών και
σ’ άλλα νοσηλευτικά ιδρύματα. Για να μην αποκαλυφθεί μάλιστα ο σκοπός τους,
χρησιμοποίησαν στην ενδοεπικοινωνία τους, τον κωδικό «Άγιος Βασίλης». Στο
συγκεκριμένο λοιπόν βιβλίο, πέρα από τις λεπτομέρειες στην έρευνα, καταγράφεται
το ιστορικό ασθενών (κυρίως γυναικών), που αναζήτησαν την ελπίδα της επιβίωσης
και βρέθηκαν στα όρια του θανάτου. Η μελέτη των στοιχείων αγγίζει ακόμα κι
εκείνους, που χάθηκαν άδικα.
Απέναντι σ’ όλα αυτά τα στοιχεία, το κατεστημένο αντέδρασε.
Προσπάθησε να ρίξει στάχτη στα μάτια της κοινής γνώμης.
Έδωσε μια χορηγία 5.000 ευρώ, για να συνταχθεί (στα γρήγορα για άλλοθι), μια
επιστημονική μελέτη, που να δικαιολογεί κάπως την απόδοση του φαρμάκου. Ας
σημειωθεί, ότι από τότε που κυκλοφόρησε το συγκεκριμένο παρασκεύασμα, μέχρι το
2009, ενοχοποιείται για το θάνατο 500-2000 ασθενών. Το «Mediator» είναι η ουσία
benfluorex. Χορηγείτο ως φάρμακο κατά του διαβήτη και για τη μείωση του
αισθήματος της πείνας.
Η εμπορική ονομασία «Mediator», είχε αντικαταστήσει την
παλαιότερη ονομασία «Isomeride».
Ένα βιβλίο, με μεγάλες αλήθειες.
Από το περασμένο λοιπόν καλοκαίρι, που κυκλοφόρησε το εν
λόγω βιβλίο της Ιρέν Φρασόν, η Γαλλία και κατ’ επέκταση η διεθνής ιατρική
κοινότητα, μαζί με τους καρδιοπαθείς ασθενείς, έβγαλαν ένα βαθύ αναστεναγμό
ανακούφισης.
Επιτέλους, κάποιος τόλμησε, να πάει κόντρα στο ρεύμα του
κέρδους. Η Φρασόν είχε κότσια. « Με όπλισε κουράγιο η προτεσταντική μου ηθική»
δήλωσε. Ο όρκος στον Ιπποκράτη». Έσπασε
λοιπόν το κατεστημένο κι αποκαλύφθηκε η σαπίλα. «Ένα μεγάλο ευχαριστώ Ιρέν, από
εμάς τους ζωντανούς», ήταν μια από τις χιλιάδες επιστολές που πήρε, η ηρωίδα
πλέον στην Γαλλία («πασιονάρια» της επιστημονικής διαφάνειας και της ιατρικής
αλήθειας). «Τούτη την ώρα, οι νεκροί δεν μπορούν να σου σφίξουν το χέρι, να σου
χαμογελάσουν. Η μνήμη λοιπόν των
ζωντανών, στρέφεται σε όλους εκείνους, που χάθηκαν, από την απληστία του
κέρδους. Κουράγιο Φρασόν, θα σταθούμε δίπλα σου»!
Η Servier, στέλνει τον εκδοτικό οίκο στα δικαστήρια και
ζητάει εκατομμύρια ευρώ για αποζημίωση. Επιδιώκει να φιμώσει την φωνή της
Φρασόν.
Με μόνο της όπλο την ηθική ικανοποίηση, πορεύτηκε η εν λόγω
γιατρός, απέναντι στην απληστία. «Γιατρός χωρίς ηθική, είναι άνθρωπος χωρίς
χαμόγελο», δηλώνει στα ΜΜΕ.
Εκατομμύρια ήταν τα κέρδη της φαρμακοβιομηχανίας, από το εν
λόγω φάρμακο. Το « Mediator», μαζί με το
«Biogaran» (10 εκατομμύρια κουτιά πωλούνται κάθε μήνα), είναι από τα πιο
δημοφιλή φάρμακα στην Γαλλία.
Το «Mediator», μέχρι το 2009, πουλούσε το χρόνο 3,6 εκατομ
κουτιά. Όλα αυτά, κουκούλωσαν τους 3500 ασθενείς (την τελευταία δεκαετία) , που
εισήχθησαν στα νοσοκομεία της Γαλλίας, με οξύτατα καρδιακά προβλήματα, εξ
αιτίας του εν λόγω φαρμάκου.
«Ο πατέρας μου το έπαιρνε επί 5 χρόνια. 36 κουτιά το χρόνο.
30 δισκία το κάθε κουτί. Τελικά πέθανε από καρκίνο των πνευμόνων. Τώρα
αποδείχτηκε ότι στην μετάσταση, βοήθησε το «Mediator», σημειώνεται σ’ ένα ακόμη
συγκινητικό σημείωμα προς την Ιρέν Φρασόν, μια από τις πολλές υποστηρίχτριές
της στην Γαλλία. «Μακάρι να σας είχαμε γνωρίσει νωρίτερα. Θα είχαμε γλιτώσει πολλά. Ψυχική κούραση, βιολογική
εξάντληση, οικονομική καταστροφή»!
Η επιμονή, που νικά τα συμφέροντα.
Η πολύκροτη υπόθεση του «Mediator» ξεκίνησε το καλοκαίρι του
2009. Μετά από τις αποκαλύψεις της
πνευμονολόγου, αποφασίστηκε κοινή έρευνα, από την AFSSAPS (Γαλλική Υπηρεσία
Φαρμάκων) και την παρασκευάστρια εταιρία Servier. Η αίτηση της
επιστημονικής συνδρομής, κατατέθηκε στον
καθηγητή Μπερνάρντ Ιούνγκ (του νοσοκομείου Bichat στο Παρίσι), που είναι
ειδικός στις βαλβίδες καρδιάς. Του δίνεται λοιπόν η χορηγία στο εργαστήριό του
(5.000 ευρώ), για να συντάξει το τελικό πόρισμα.
Αυτός λοιπόν τον Οκτώβριο του 2009 αποφαίνεται:
«Οι έρευνες του εργαστηρίου μου δείχνουν, ότι το εν λόγω
φάρμακο, μπορεί να χορηγείται. Από τους καρδιοπαθείς που εξετάστηκαν (45), μόνο
10 μπορούμε να πούμε, ότι έχουν κάποιες επιπλοκές, από τη δοσολογία του
«Mediator».
Η Ιρέν Φρασόν, αντιδρά, διαμαρτύρεται. Μα είναι δυνατόν τόση
υποκρισία; Αντιλαμβάνεται πλέον, ότι έχει τεθεί σε λειτουργία, ο υπόγειος
συνδετικός κρίκος επίορκων γιατρών και φαρμακοβιομηχανιών.
Παίρνει λοιπόν την απόφαση να συντάξει το βιβλίο. Όπου
βρεθεί κι όπου σταθεί, παρουσιάζει τις μελέτες της. «Καταστρέφονται οι βαλβίδες
της καρδιάς»! Κάποια περιοδικά τις δημοσιεύουν τις έρευνες. Κάποια άλλα τις
αρνούνται. Αυτή όμως επιμένει.
Η εταιρία Servier, διακόπτει τις υποτροφίες και την οικονομική
ενίσχυση στην ALFEDIAM (Ένωση
Διαβητολόγων). Σε αρκετούς γιατρούς, τους κακοφαίνεται το εμπάργκο της
φαρμακοβιομηχανίας.
Η ιατρική παραοικονομία της Γαλλίας, βγαίνει στην επιφάνεια.
Όμως η αμφισβήτηση για τη δράση του εν λόγω φαρμάκου, έχει
γίνει πλέον διεθνές θέμα. Η Πορτογαλία και η Κύπρος το αποσύρουν, ακολουθώντας
το παράδειγμα της Γαλλίας. (Στην Ιταλία και την Ισπανία το benfluorex απαγορεύθηκε το 2005).
Στις 18 Δεκεμβρίου, του 2009, η ΕΜΑ (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Φαρμάκων) και η CHMP (η Επιτροπή Ασφαλείας Προϊόντων Υγείας), συμβουλεύουν, ν’
αποσυρθεί το φάρμακο, γιατί δεν φαίνεται αξιόπιστο.
Για ένα χρόνο η γαλλική κυβέρνηση σιωπά. Δεν παίρνει θέση κι
ο λόγος είναι εμφανής. Ο ιδιοκτήτης της εν λόγω φαρμακοβιομηχανίας Ζακ Σερβιέ,
είναι κολλητός του Σαρκοζί. Τον χρηματοδοτεί πολιτικά. Ο Σερβιέ σημειωτέον το
2008, τιμήθηκε με το παράσημο «Grand ‘Croix
de la Legion d’Honneur». (Η υψηλή αυτή διάκριση, χορηγείται σε Γάλλους
με μεγάλη πατριωτική δράση, σε διπλωμάτες, σε διεθνείς πολιτικές και κοινωνικές
προσωπικότητες).
Η καταξίωση της συγγραφέως
Επακολουθεί δίκη τον περασμένο Νοέμβρη και ο περισπούδαστος
καθηγητής Μπερνάρντ Ιούνγκ (αυτός που συνέταξε το ευνοϊκό πόρισμα για το
φάρμακο), εξαναγκάζεται τελικά, κάτω από την πληθώρα των δεδομένων, να διαφοροποιήσει
τα λόγια του. Ισχυρίζεται, ότι οι εχθροί του, παρεξήγησαν το σκεπτικό του κι
ότι μάλιστα, έφτασαν στο σημείο να τροποποιήσουν εσκεμμένα τη διατύπωση του
πορίσματος του! Αυτός (όπως δικαιολογείται), κοίταζε αποκλειστικά τους αριθμούς
των στοιχείων και δεν πρόσεξε την εμβόλιμη κακοδιατύπωση του κειμένου, που
υπονοεί το φάρμακο ως κατάλληλο»!
Η απολογία αυτή του περιώνυμου καθηγητή, σόκαρε. Ακόμη και
οι καρδιολόγοι που τον είχαν σ’ εκτίμηση, τον εγκατέλειψαν.
Από τότε, όλα κύλισαν ευνοϊκά για τη Φρασόν.
Το σημερινό παγκόσμιο συνέδριο καρδιολογίας, που γίνεται στο
Παρίσι, είναι μια «ηλεκτρική καρέκλα»
για το κύρος του καθηγητή αλλά και για την αξιοπιστία της εταιρίας Servier.
Η παρουσίαση του θέματος, «Benfluorex και βαλβίδες», που
ήταν από τα πρώτα στη λίστα της εκδήλωσης, τελικά αποσύρθηκε. Ποιος έχει μούτρα
να κάνει την εισήγηση;
Αντίθετα, αποφασίστηκε το συνέδριο, να τιμηθεί η συνεισφορά
της Ιρέν Φρασόν.
Μια νίκη, για όλη την ανθρωπότητα. Ένα παράδειγμα προς
μίμηση.
Μιχάλης Μιχελής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου