Τι Πρέπει να Τρώμε για να Έχουμε
Καλή Υγεία;
Θρέφονται δι’ αλφίτων, αλεύρων,
όψου, ελαιών, τυρού, βολβών, λαχάνων και τραγημάτων, σύκων, ερεβύνθων και
κυάμων και ούτω διάγοντες βίον εν ειρήνη μετά υγείας, ως εικός, γηραιοί
τελευτώντες άλλον τοιούτον βίον τοις εγγονείς παραδόσουσι.
Πλάτων
Γράφει η Αλεξάνδρα Ευθυμιάδου-Γρίβα
Το ερώτημα από τι προκαλείται η
ασθένεια απασχολούσε τον άνθρωπο από τις απαρχές της ιστορίας του και οι
απαντήσεις που δινόταν ποίκιλαν ανάλογα με την ιστορική περίοδο. Για αιώνες οι
άνθρωποι πίστευαν ότι οι ασθένειες είχαν θεϊκή προέλευση και η θεραπεία τους
βασίζονταν στους μάγους-θεραπευτές που με θυσίες και εξορκισμούς στα πνεύματα
προσπαθούσαν να τις αποτρέψουν. Με τη χρήση βοτάνων, νηστείας και άλλων θεραπευτικών
μέσων προσπαθούσαν να παρέμβουν για ν’ ανατρέψουν την αρρώστια και να επιτύχουν
την ίαση του πάσχοντος.
Τον 5ο π.χ. αιώνα, με την
Αθηναϊκή Δημοκρατία, είχαμε μια ανατροπή στην αντίληψη περί υγείας και
αρρώστιας, εξαιτίας της –ιστορικά μοναδικής– ρήξης που σημειώθηκε στο δημόσιο
επίπεδο σε σχέση με τα βασικά ερωτήματα πώς οργανώνεται, πώς νομοθετείται, πώς
διοικείται η κοινωνία και ποιος θεσπίζει τους νόμους της.
Αυτή την περίοδο εμφανίζεται ο
Ιπποκράτης, που έβαλε τον θεμέλιο λίθο για μια άλλη αντίληψη που έχει σχέση με
την πρόκληση των νοσημάτων και παθήσεων στον άνθρωπο. Στο ερώτημα γιατί οι
άνθρωποι αρρωσταίνουν απαντάει με τρόπο απλό και καταλυτικό:
Αρρωσταίνουμε από αυτά που τρώμε. Η τροφή είναι το φάρμακο και το
φαρμάκι μας.
Έτσι διαμορφώθηκαν οι κανόνες
διατροφής που πρέπει να εφαρμόζονται για να είναι ο άνθρωπος υγιής. Οι
παράγοντες που αφορούν τις εργασιακές συνθήκες και τις συνθήκες ζωής, το κλίμα,
την ανάπαυση και τη διατροφή, αποτελούν την βάση για την πρόκληση των παθήσεων
και την ανατροπή της υγείας αλλά και είναι οι προϋποθέσεις για την ανασύνταξη
της υγείας στον άνθρωπο.
Οι κανόνες αυτοί ακολουθήθηκαν
για πολλούς αιώνες μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα, όπου άρχισαν να
διατυπώνονται καινούργιες θεωρίες για την εμφάνιση των παθήσεων και την
παρέμβαση για την θεραπεία τους.
Η ανακάλυψη των μικροβίων αρχικά
και των ιών αργότερα είχε ως αποτέλεσμα να θεωρηθούν ως η βασική αιτία της
δημιουργίας των νοσημάτων. Τα φάρμακα που χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται
έχουν ως στόχο την εξαφάνιση των μικροβίων και ιών από το ζωντανό οργανισμό.
Τον 19ο αιώνα, που είναι και
αιώνας μεγάλων εφευρέσεων, κατακτήθηκε από τον άνθρωπο η δυνατότητα της
παραγωγής ενέργειας με τις μηχανές εσωτερικής καύσεως. Η μηχανική μιμήθηκε την
ανθρώπινη μηχανή, μέσω της οποίας η ύλη μετασχηματίζονταν σε ενέργεια που
σήμαινε δυνατότητα κίνησης, θέρμανσης, ψύξης, κλπ. Η ποιότητα, το είδος και η
ποσότητα της τροφής, του στοιχείου που όριζε ο Ιπποκράτης ως βασικό για την
εύρυθμη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού, θεωρήθηκε βασική για τις μηχανές
αλλά όχι για τον άνθρωπο.
Ενδιαφερόμαστε για τη βενζίνη που θα βάλουμε στην μηχανή του
αυτοκινήτου μας και δεν βάζουμε καμένα λάδια στο αυτοκίνητο μας. Αλλά,
αντιθέτως, τηγανίζουμε τα λάδια που χρησιμοποιούμε για τη «μηχανή» του σώματός
μας και τρέφουμε τα παιδιά μας με τηγανιτές πατάτες.
Στην εποχή μας, είμαστε φορείς
μιας σχιζοφρενικής συμπεριφοράς: Από τη μια γνωρίζουμε πολλά για την λειτουργία
του σώματός μας και από την άλλη δεν κάνουμε τίποτα για την υγεία μας.
Ποιες Είναι οι Κατάλληλες Τροφές για
τον Άνθρωπο;
Η πρώτη ερώτηση είναι ποια τροφή
είναι κατάλληλη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ο άνθρωπος είναι βασικά
καρποφάγος, δεν βόσκει χόρτα ούτε τρώει θηράματα. Ο «Κήπος της Εδέμ» τον θέλει
καρποφάγο. Η εκδίωξη του από τον «Παράδεισο» τον εξαναγκάζει να γίνει παμφάγος
να μάθει να συντηρεί τις τροφές, όμως και παράλληλα ν΄ αρρωσταίνει σωματικά και
ψυχικά.
Η βασική τροφή του ανθρώπου είναι
τα φρούτα, οι καρποί και οι βλαστοί. Η τροφή πρέπει επίσης να είναι σχετική με
τις κλιματολογικές συνθήκες, γιατί η τροφή θερμαίνει, ψύχει το σώμα μας και
γενικά πρέπει να το βοηθάει να αντιμετωπίσει τις καιρικές συνθήκες στις οποίες
επιβιώνει.
•Το καλοκαίρι, που σημειώνονται ιδιαίτερα
υψηλές θερμοκρασίες, εάν εξακολουθούμε να τρώμε τα βαριά λιπαρά γεύματα του
χειμώνα, αντιμετωπίζουμε το ενδεχόμενο της θερμοπληξίας, γιατί μπουκώνουν οι
αρτηρίες με καμένο λίπος και το σώμα δεν μπορεί ν ΄αποβάλλει την παραγόμενη
θερμοκρασία.
•Το χειμώνα, με τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες,
εάν καταναλώνουμε κατεψυγμένα ζαρζαβατικά του καλοκαιριού, θα έχουμε πρόβλημα
με την θέρμανση του σώματος, γιατί τα ζαρζαβατικά του καλοκαιριού περιέχουν
μεγάλες ποσότητες νερού που συντελεί στη μείωση της θερμοκρασίας του αίματος
τον χειμώνα. Το καταψυγμένο καλαμπόκι είναι επιζήμια τροφή τον χειμώνα, σ’
αντίθεση με το αποξηραμένο ή το αλεύρι του που είναι εξαιρετικά ωφέλιμο.
•Την άνοιξη, τα άγρια χόρτα και τα λαχανικά,
οι αγκινάρες, οι καρδιές από μαρούλια, τα γαϊδουράγκαθα (βλαστοί) αποτελούν
ιδανική τροφή για τον καθαρισμό και την κάθαρση του σώματός μας.
Ο Ρόλος της Διατροφής στο Ανοσοποιητικό Σύστημα